Trombositopeni, kanda anormal derecede d¨¹?¨¹k trombosit seviyeleriyle karakterize edilen bir durumdur. Bununla birlikte, klinik vakalarda, kolayca fark edilmemesine ra?men, hatal? ?ekilde d¨¹?¨¹k trombosit say?s? veya ps?dotrombositopeni (PTCP) saptan?r. Otomatik hematoloji analiz?rleri taraf?ndan yanl?? bir ?ekilde d¨¹?¨¹k trombosit say?s? rapor edilmesiyle sonu?lanan, trombosit k¨¹melenmesinin neden oldu?u in vitro bir olgudur.

?

Trombosit k¨¹melenmesinin ??z¨¹lmesi, laboratuvar teknisyenleri i?in olduk?a zorlay?c? bir s¨¹re?tir.
Kolay bir ??z¨¹m var m??

?

COVID-19 pandemisi s?ras?nda meydana gelen iki klinik vakaya bakal?m.

?

?ki Hastanenin ?yk¨¹s¨¹

Buradaki ilk vaka ?ili'deki San Jos¨¦ Osorno Base Hospital'?n izniyle sunulmu?tur. Bir hasta herhangi bir trombositopeni ?yk¨¹s¨¹ olmadan San Jos¨¦ Osorno Base Hospital'da (HBSJO) Ocak ve Mart 2020 aras?nda uzun s¨¹reler ge?irdi. HBSJO'dayken hastaya, akut gastrik ¨¹lser kanamas? ve ameliyat sonras? enfeksiyon i?in bak?m verilmesi gerekti. Ancak COVID-19 vakalar?n?n art???yla HBSJO'da gerginlik ya?anmaya ba?land? ve hastaneye yat??lar ba?lad?.¡¡

?

Hasta g¨¹venli?i i?in, bu hasta da dahil olmak ¨¹zere t¨¹m COVID-19 hastal??? olmayan hastalar?n ba?ka hastanelere nakledilmesi gerekiyordu. Daha sonra hasta tedavisinin devam etmesi i?in Purranque Hastanesine g?t¨¹r¨¹ld¨¹. Purranque Hastanesi, COVID-19'dan g¨¹venli bir ?ekilde uzaktayken, acil bir klinik vaka ortaya ??karsa, HBSJO ile ayn? kapsaml? hizmetleri sa?layamazd?. Yani, bir hastan?n hikayesinden iki hastanenin hikayesine ge?iyoruz.

G?r¨¹ld¨¹?¨¹ gibi, hastan?n klinik semptomlar?, verilen test sonu?lar?yla tutarl? de?ildi. Antikoag¨¹lanlar?n trombosit say?mlar? ¨¹zerindeki etkile?imini incelemek i?in, HBSJO laboratuvar personeli hastadan iki ?rnek ald? ve iki farkl? tipte antikoag¨¹lan? (EDTA ve sodyum sitrat (% 3,2)) test etmek i?in Mindray CAL 8000 H¨¹cresel Analiz Hatt? ¨¹zerinde bir ?al??ma yapt?. Ve sonu? a?a??daki gibi oldu:

?lk ?l?¨¹mden sonra bir PLT-I sonucu rapor edildi. RET kanal?n? a?t?ktan sonra, ikinci ?l?¨¹mde bir PLT-O sonucu rapor edildi.

?

Sonu?lara mikroskop alt?nda bak?ld???nda ger?ek ortaya ??kt?. Unutulmaz bi?imde hastaneler aras?nda yap?lan gidi? geli?lerden sonra hastaya nihayet do?ru tan? ve do?ru t?bbi tedavi verildi.

?

Zorlu ama ??z¨¹lebilir Bir T?bbi Sorun

PLT agregasyonu, yanl?? trombositopeni te?hisine yol a?abilir ancak bu durum ??z¨¹lemez de?ildir.

?

Bu arada, d¨¹nyan?n ?b¨¹r taraf?nda, ?in'deki bir hastanenin enfeksiyon hastal?klar? departman?na kabul edilen 23 ya??nda bir ?inli erkek vakas? ya?ad?k.

?

Mindray CAL 8000 H¨¹cresel Analiz Hatt?nda hastaya CBC uyguland?. Kay?tlara g?re, bu hasta i?in trombosit say?lar? genellikle 100+ idi, ancak ?u anki durumda de?er yaln?zca 61 idi ve bu nedenle CAL 8000 taraf?ndan "trombosit k¨¹melenmesi" i?in bir i?aret tetiklendi. Ancak mikroskop alt?nda PLT agregasyonu g?r¨¹lmedi.

Laboratuvar teknisyeni d¨¹?¨¹k g¨¹?l¨¹ bir lens alt?nda ilk g?zlemi yapt? ve trombosit agregasyonu bulunmad?. Bir ya? mikroskobu kullan?larak trombosit say?s? yeniden de?erlendirildi. Ve k¨¹melenmi? PLT'ye dair g?zle g?r¨¹l¨¹r bir kan?t hala yoktu.

?rne?in histogram?na bak?ld???nda, k¨¹?¨¹k k?rm?z? kan h¨¹creleri veya par?alar? oldu?u g?r¨¹nmelidir. Normal da??l?m grafi?iyle kar??la?t?r?ld???nda, ?rne?in da??l?m grafi?inde mavi par?ac?k k¨¹mesi vard? ve bu, trombosit agregasyonu oldu?unu g?steriyordu.

CAL 8000'deki RET kanal? a??ld? ve bir PLT-O sonucu rapor edildi.

Verilere dayan?larak, PLT-O say?lar?n?n kontrol edilmesiyle, PLT agregasyonunun neden oldu?u hatal? ?ekilde d¨¹?¨¹k bir PLT de?erinin belirlenmesi ve yanl?? te?hisin ?nlenmesi kolayla?abilir.

?

Her iki klinik vakada ps?dotrombositopeni (PCTP), trombosit agregasyonundan kaynaklanm??t?r. Trombosit agregasyonu hem in-vivo hem de in-vitro fakt?rlerden kaynaklan?rken, bu vakalarda in-vitro ¨¹zerine odaklan?lm??t?r.

EDTA antikoag¨¹lanlar?n?n neden oldu?u, EDTA'ya ba?l? ps?dotrombositopeni (EDTA-PTCP), yayg?n g?r¨¹len bir laboratuvar olgusudur. Bu nedenle, bu olgu ger?ekle?ti?inde ve h?zl? bir ?ekilde tan?mlanamad???nda yanl?? bilgiler olu?ur ve bu bilgiler, yanl?? tan?ya ve nihayetinde hasta i?in yanl?? t?bbi tedaviye yol a?abilir.

?

Bu durumla ilgili olumlu taraf, laboratuvar t?bb?ndaki teknolojik geli?melerle birlikte, hematoloji analiz?rlerine gittik?e daha fazla parametre eklenebiliyor ve bu gibi durumlar?n ?n¨¹ne ge?ilebiliyor. ?u anda trombosit testleri PLT-I (DC ak?? empedans? temelinde) ve PLT-O (n¨¹kleik asit floresan boyamas? ve RET kanal?nda yap?lan temelinde) arac?l???yla yap?labiliyor. Y¨¹ksek trombosit agregasyonu olas?l??? bulunan bir kan ?rne?i oldu?unda, Mindray BC-6000 Serisi Otomatik Hematoloji Analiz?rlerinde ve CAL8000/6000 H¨¹cresel Analiz Hatt?ndaki PLT-O alg?lama teknolojisi, ?zellikle EDTA nedeniyle yalanc? trombosit azalmas? olan kan ?rneklerinde PLT say?mlar?n? etkili bir ?ekilde d¨¹zeltebiliyor.

Referans:

[1] PLT case study. LABORATORIO HBSJO CHILE, Dra. Sandra.
[2] Can you see the ¡°coastline¡±? Liuzhou Municipal Liutie Central Hospital, zhenni Lu,xiaoyong Liu, jiajia Huang.
[3] PLT-O, getting a More Accurate Result for EDTA-PTCPPatients. Department of Laboratory Medicine at the Second People's Hospital inNeijiang, Sichuan Province. Zhenzhong Zhou.